ZESPÓŁ AUTORSKI

Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach

Dr hab. prof. UJK Piotr M. Słomkiewicz (kierownik zespołu)
Dr Beata Szczepanik

CO MOŻNA OSIĄGNĄĆ DZIĘKI WYNALAZKOWI?

N-3-chlorofenylokarbaminian izopropylu o handlowej nazwie Chloroprofam, jest stosowany, jako herbicyd do ochrony zbóż. Jest powszechnie stosowany doglebowo i nalistnie środkiem chwastobójczym, przeznaczonym do zwalczania chwastów dwuliściennych oraz niektórych chwastów jednoliściennych. Występuje handlowo w formie koncentratu do sporządzania emulsji wodnej. Trwałość po wniknięciu w glebę wynosi 2 do 3 miesięcy. Zgodnie z dyrektywami UE 67/548/EWG lub 1999/45/WE związek ten został zarejestrowany, jako produkt niebezpieczny dla środowiska naturalnego. W środowisku wodnym wykazuje toksyczność przewlekłą. W działaniu na organizm człowieka, po podaniu doustnym, związek ten powoduje toksyczność ostrą oraz działanie uczulające na skórę.

Zaletą wynalazku jest dodawanie do zeolitowego nawozu adsorbentu do pochłaniania Chloroprofam (N-3-chlorofenylokarbaminianu izopropylu), który często jest używany przy pracach agrotechnicznych, a jego nadmierne stosowanie, może powodować rozmaite skutki uboczne. Dodatkową zaleta wynalazku jest wykorzystanie dolomitu, jako lepiszcza do wytwarzania granulek z zeolitu i adsorbentu haloizytowego. Takie granulki pod wpływem wody w glebie łatwo się rozpadają uwalniając zarówno adsorbent jak i zeolit zawierający składniki nawozowe.

ISTOTA WYNALAZKU

Sposób wytwarzania nawozu zeolitowego zawierającego adsorbent haloizytowy ze zwietrzeliny haloizytowej do adsorpcji N-3-chlorofenylokarbaminianu izopropylu składającego się zeolitu mielonego o rozmiarze ziaren 0,0-0,3 mm wzbogaconego w około 7% NPK (azotu, fosforu i potasu), dolomitu i adsorbentu haloizytowego ze zwietrzeliny haloizytowej charakteryzuje się tym, że adsorbent haloizytowy wytwarza się przez dodawanie 3 części wagowych technicznego kwasu siarkowego(VI) o stężeniu 25% wagowych i 2 części wagowych kwasu solnego o stężeniu 15% wagowych do 10 części wagowych zwietrzeliny haloizytowej o średnicy ziaren 0,0 – 0,2 mm i całość miesza się ogrzewając w temperaturze 343 K przez 100 min. a po oddzieleniu cieczy poreakcyjnej otrzymany adsorbent przemywa się wodą do pH = 4,5-5,5, i do 3,5 części wagowych, tak otrzymanego adsorbentu haloizytowego dodaje się 10 części wagowych zeolitu mielonego o rozmiarze ziaren 0,0-0,3 mm wzbogaconego w około 7% wagowych azotu, fosforu i potasu i 4,5 części wagowych mielonego dolomitu o rozmiarze ziaren 0,0-0,3 mm a do tej mieszaniny dodaje się wodę i miesza się do uzyskania jednorodnej masy, którą granuluje się w formie pastylek o średnicy 5mm i suszy się w temperaturze 353 K.

POTENCJAŁ KOMERCJALIZACYJNY WYNALAZKU

Wynalazek ma na celu otrzymanie nawozów zeolitowych z adsorbentami haloizytowymi do pochłaniania herbicydów z grupy fenylokarbaminianów i pochodnych mocznika (np. linuron), stosowanych do odchwaszczania upraw warzyw korzeniowych. Dodatek adsorbentu haloizytowego do nawozu zeolitowego pozwoli na zaadsorbowanie pozostałych w glebie nadmiernych ilości herbicydów z grupy fenylokarbaminianów i pochodnych mocznika. Na rynku nie jest dostępny produkt nawozowy z adsorbentem haloizytowym do pochłaniania herbicydów. Zaletą proponowanego produktu jest możliwość stosowania go przez producentów warzyw korzeniowych w celu poprawy jakości gleby uprawowej. Ponadto zastosowanie adsorbentu w nawozie pozwoli na ograniczenie zanieczyszczenia wód gruntowych, rzek i jezior, co ma istotne znaczenie ze względu na ochronę środowiska naturalnego.